Hỗ trợ trực tuyến

Rèn luyện khả năng quan sát của trẻ

18/03/2019 - 10:11

Trẻ có khả năng quan sát tốt sẽ có tư duy, khả năng giao tiếp và đưa ra quyết định tốt. Bởi vậy, việc rèn luyện khả năng quan sát của trẻ là điều mà các bậc phụ huynh không nên coi nhẹ và bỏ qua.

1.Khái niệm khả năng quan sát

Khả năng quan sát của trẻ

Quan sát không đơn giản chỉ là nhìn thấy

Quan sát là cách nhìn nhận sự vật hiện tượng một cách chi tiết với chủ ý rõ ràng kèm theo sự phân tích và đánh giá. Việc quan sát sẽ phải có sự kết hợp giữa các giác quan, bởi nếu chỉ đơn giản là sử dụng thị giác thì đó chỉ là nhìn mà không phải quan sát nữa. Người có kỹ năng quan sát tốt sẽ có tư duy tốt, có khả năng đánh giá sự việc và đưa ra quyết định đúng đắn, giúp ích cho công việc và cuộc sống trong tương lai.

2.Tại sao khả năng quan sát lại quan trọng

Trẻ tập quan sát

Vậy tại sao khả năng quan sát lại có tầm quan trọng đặc biệt với mỗi chúng ta như vậy?

2.1 Học hỏi và ghi nhớ nhiều hơn

Kỹ năng quan sát tốt giúp chúng ta học hỏi được nhiều điều hơn trong cuộc sống. Không chỉ nhìn một chi tiết kỹ càng mà ta còn thấy được các sự việc liên quan, xâu chuỗi chúng thành vấn đề. Chẳng hạn như khi nhìn ngắm một cánh đồng hoa, bạn không chỉ thấy trên cánh đồng có những loài hoa gì, màu sắc như thế nào mà còn biết được hướng mọc của từng loài hoa, hướng gió thổi,…

2.2 Nâng cao kỹ năng giao tiếp

Kỹ năng quan sát tốt sẽ giúp chúng ta học hỏi được nhiều điều, hiểu rõ hơn về con người, địa điểm, sự kiện, đưa ra những đánh giá, phân tích và quyết định đúng đắn. Khi kiến thức được mở mang, chúng ta sẽ trở nên tự tin hơn, đồng thời có nhiều kinh nghiệm để dễ dàng tương tác với mọi người, góp phần nâng cao kỹ năng giao tiếp.

2.3 Kỹ năng phân tích và đưa ra quyết định

Từ việc quan sát kỹ lưỡng sự vật, hiện tượng, chúng ta sẽ ghi nhớ và xâu chuỗi những điều liên quan, dần dần nhận ra bản chất vấn đề. Đây là yếu tố quan trọng để đưa ra những phân tích cũng như quyết định nhanh chóng giúp giải quyết công việc.

3.Phương pháp rèn luyện khả năng quan sát của trẻ

Dưới đây là một số phương pháp rèn luyện khả năng quan sát của trẻ.

3.1 Dạy trẻ xác định mục tiêu quan sát rõ ràng

Để trẻ không bị sao nhãng, cha mẹ nên dạy trẻ đặt mục tiêu để quan sát ngay từ đầu. Cha mẹ nên chỉ cho bé biết hôm nay tới công viên quan sát con voi thì chủ yếu sẽ nhìn và tìm ra những đặc điểm của con voi, sau đó mới tìm hiểu thêm các con vật xung quanh như con voi sống trên cạn hay dưới nước, con voi ăn gì,... Xác định được mục tiêu ngay từ đầu sẽ giúp bé tập trung quan sát và quá trình quan sát đạt hiệu quả cao hơn.

3.2 Tạo hứng thú, khuyến khích trí tò mò của trẻ

Ngay từ khi trẻ còn nhỏ, cha mẹ nên dạy cho con tên gọi và hình ảnh của các con vật, tiếng kêu của chúng, hay các loại cây, hoa, màu sắc đặc biệt là những cây có sẵn trong vườn nhà. Sau khi trẻ đã dần biết về chúng, cha mẹ hãy đặt những câu hỏi đơn giản như: “Đây là con gì? Con mèo kêu như thế nào? Trong vườn nhà mình có những cây gì? Hoa X này có màu gì?, …” Trẻ sẽ phải vừa quan sát vừa nhớ lại bài học mà mình đã được học để đưa ra câu trả lời chính xác.

Trong quá trình quan sát để tìm ra câu trả lời, trẻ cũng sẽ tìm tòi thêm được các loài cây, loài hoa khác trong vườn. Cha mẹ hãy nhớ khen con khi bé trả lời đúng để bé có thêm hứng thú trong bài học này. Thêm vào đó, cha mẹ có thể tìm hiểu về phương pháp học toán tư duy bằng hình ảnh vừa gúp trẻ rèn luyện khả năng quan sát vừa phát triển tư duy não bộ toàn diện cho trẻ. 

3.3 Nhiệt tình trả lời câu hỏi của trẻ

Quá trình học hành của trẻ rất cần có sự cổ động từ phía người lớn. Trẻ càng đặt ra nhiều câu hỏi trong và sau khi quan sát, chứng tỏ bé càng hứng thú và càng quan sát được nhiều. Chính vì vậy, cha mẹ đừng ngại trả lời những câu hỏi của con trẻ, mà hơn thế nữa hay tích cực đặt ra các câu hỏi để trẻ tích cực và chủ động tư duy hơn.

3.4 Kiểm tra khả năng ghi nhớ thông tin

Kiểm tra khả năng quan sát và ghi nhớ

Quan sát sự vật, ghi nhớ và tổng hợp thông tin

Kiểm tra khả năng ghi nhớ thông tin của trẻ giúp cha mẹ biết được bé quan sát sự vật có kỹ lưỡng và cẩn thận hay không. Chẳng hạn sau khi cho bé nhìn thấy chú khỉ trong công viên, khi về nhà cha mẹ hãy hỏi bé chú khỉ có mấy chân, lông có màu gì, ăn thức ăn gì,… Với những bé lớn hơn, cha mẹ có thể yêu cầu bé vẽ tranh hoặc viết văn mô tả.

Cha mẹ hãy khuyến khích động viên bé ngay từ đầu để bé cố gắng tập trung quan sát vào những lần sau, như vậy sẽ hình thành thói quen quan sát chăm chú ở trẻ. .  

3.5 Nâng cao khả năng quan sát qua trò chơi

Có rất nhiều trò chơi giúp trẻ tăng khả năng quan sát và sự nhanh nhạy của mắt, tay. Cha mẹ có thể cho bé nhìn một bức tranh với nhiều chi tiết để bé quan sát thật kỹ và kể ra những gì bé thấy được sau khi cất bức tranh đi. Bạn cũng có thể chơi trò tìm điểm khác nhau giữa hai bức hình.

Đối với trẻ lớn hơn, khi bé đã biết các con số và biết tính toán, bạn có thể cho bé chơi bài toán tư duy với thẻ số, một phương pháp tập luyện đặc trưng tại UCMAS Việt Nam. Tại UCMAS, trò chơi thẻ số nhanh là một cách để rèn luyện khả năng quan sát nhanh nhạy và sắc sảo, phản xạ nhanh cũng như khả năng ghi nhớ của trẻ.

Trong hoạt động này, các thẻ in các con số được giơ lên rất nhanh rồi úp xuống. Trẻ sẽ phải trả lời xem số đó là số mấy. Khi trẻ đã quen, độ khó sẽ được tăng dần lên. Ví dụ cha mẹ có thể giơ hai thẻ rồi đố xem số bên nào lớn hơn, tổng của hai số là bao nhiêu,... Trò chơi này bắt buộc bé phải cực kỳ tập trung và quan sát nhanh nhạy, đồng thời khả năng tính nhẩm, phản xạ nhanh mới có thể đưa ra câu trả lời đúng.

3.6 Phát triển tư duy phản biện của trẻ

Khả năng tư duy phản biện là trọng tâm của việc quan sát, nó phản ánh thành quả của quá trình quan sát. Cha mẹ có thể rèn luyện tư duy phản biện cho trẻ bằng nhiều cách, chẳng hạn như sau khi cho trẻ quan sát thực tế, cha mẹ đặt ra những câu hỏi để trẻ lập luận, phân tích và đưa ra câu trả lời. Nếu như câu trả lời chưa đúng, trẻ sẽ tự ý thức được việc tập trung quan sát kỹ càng ở những lần sau.

3.7 Tạo điều kiện cho trẻ được đi chơi nhiều nơi

Những hình ảnh thực tế không chỉ giúp trẻ quan sát tốt hơn mà còn kích thích sự phát triển của 4 giác quan còn lại, giúp trẻ có cái nhìn tổng thể về mọi thứ xung quanh.

Nếu như trên sách vở, bố mẹ dạy rằng con voi có ngà và có vòi rất dài thì khi nhìn thực tế chú voi trong công viên, trẻ sẽ nhìn được đâu là ngà, voi, hay đôi chân to như cột đình của voi và còn quan sát thêm được cách mà voi dùng vòi cuốn thức ăn hay cách di chuyển nặng nề chậm rãi của loài vật này. Bên cạnh đó, khi được đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều sự vật, trẻ còn trở nên mạnh dạn và hòa đồng hơn.

3.8 Tập cho trẻ viết nhật ký quan sát

Viết nhật ký quan sát được đánh giá là một trong những phương pháp tốt nhất hiện nay trong việc tăng khả năng quan sát của trẻ. Bạn hãy đưa ra thử thách rằng sau khi quan sát sự vật, hãy vẽ lại một bức tranh về những gì con vừa nhìn thấy, hoặc với trẻ lớn hơn thì có thể viết một bài văn miêu tả. Trong khi thực hiện thử thách, trẻ sẽ phải tập trung và quan sát rất tỉ mỉ, kỹ lưỡng, sau đó nhớ lại và hình dung ra những gì mình đã quan sát được để hoàn thành nhiệm vụ.

3.9 Dạy trẻ biết cách kết hợp quan sát với suy luận

Sự kết hợp giữa quan sát với suy luận rất cần thiết cho trẻ, không chỉ là sự rèn luyện về tư duy não bộ mà còn tăng phản xạ của mắt và tay. Để thực hiện phương pháp này, cha mẹ nên bắt đầu từ việc đơn giản như cho trẻ quan sát một con vật, rồi đưa ra một bức tranh vẽ con vật đó nhưng bị thiếu mất một vài bộ phận. Trẻ sẽ phải vận dụng khả năng quan sát và suy luận của mình để tìm ra mảnh ghép còn thiếu.

Kỹ năng quan sát rất quan trọng trong công việc, cuộc sống. Đối với trẻ nhỏ, cha mẹ nên rèn luyện khả năng quan sát ngay từ khi con còn nhỏ. UCMAS Việt Nam là một tổ chức hàng đầu trong việc đào tạo tư duy cho trẻ từ độ tuổi 4-14. Các bài học ở UCMAS giúp bé phát triển tư duy, rèn luyện sự tập trung, khả năng quan sát và tăng sự linh hoạt giữa mắt và tay. Các bài học nghe tính, nhẩm tính tại UCMAS bắt buộc bé phải thực sự tập trung và quan sát nhanh nhạy mới có thể hoàn thành tốt.

Cha mẹ đang quan tâm tới việc phát triển trí não cùng khả năng quan sát của trẻ nên tìm hiểu thêm về chương trình UCMAS tại website ucmasvietnam.com và lựa chọn chương trình học phù hợp cho bé nhà mình nhé.

Đánh giá
Đánh giá trung bình dựa trên 2 lượt đánh giá
5.0
  • 5 sao
    (2)
  • 4 sao
    (0)
  • 3 sao
    (0)
  • 2 sao
    (0)
  • 1 sao
    (0)
Vui lòng đánh giá, bình luận và đặt câu hỏi
Nhận xét
Chọn ảnh đại diện (.png,.jpg,.jpeg,.gif)
UCMAS Việt Nam | Chương trình bàn tính và số học trí tuệ ren-luyen-kha-nang-quan-sat-cua-tre Average rating: 5.0 2
Thùy
10:11:13 18/03/2019

hay quá

Thùy
10:11:13 18/03/2019

hay quá

Bình luận Facebook
Các bài viết khác

Con cái là tấm gương phản chiếu cha mẹ

Có một câu nói: ′′ Là cha mẹ, bạn không chỉ nuôi con mà còn dạy chúng cách làm người lớn." 🧍. Điều bạn có thể làm là hình mẫu của con và dẫn lối trẻ vượt qua những thăng trầm của cuộc sống khi trưởng thành.

Cách đơn giản để nâng cao thành tích học tập

Nâng cao thành tích học tập luôn là mục tiêu của các bạn học sinh khi đến trường đến lớp. Tuy nhiên, bên cạnh việc chăm chỉ học tập bạn cũng cần biết các phương pháp học tập thông minh, UCMAS sẽ đưa ra cho bạn 1 số gợi ý để việc học tập trở nên nhẹ nhàng hơn bao giờ hết

Cách thức rèn luyện tư duy hiệu quả

Cách tốt nhất để đạt được mọi mục tiêu của bạn là luyện tập liên tục, và cuối cùng bạn sẽ đạt được kết quả như mong muốn từ công việc chăm chỉ. Đây là một số phương pháp để các bạn nhỏ rèn luyện hiệu quả 😁

Đồng hành để khai phá tiềm năng trong trẻ

Càng trưởng thành ta càng nhận ra có rất nhiều điều phải học trên thế giới này, và khi đã làm cha mẹ, khi chứng kiến các con bắt đầu tiếp xúc với kiến thức và thế giới bên ngoài chúng ta nên hỗ trợ 100 % 🤗 cho con để đối mặt với những thử thách ngoài kia