Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán là một trong những phương pháp rất quan trọng góp phần tạo nền tảng quan trọng để trẻ có một tư duy tốt và nhạy bén. Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu với các bậc phụ huynh 9 phương pháp rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán mà các bạn không nên bỏ qua cho trẻ.
1. Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán từ giả thiết
Kiểu tư duy từ giải thiết là một trong những cách rèn luyện tư duy cơ bản. Ví dụ với đề bài/giả thiết cho dữ liệu A, B, C và yêu cầu đi tìm kết luận X. Sau một hồi suy luận, ta có thể đưa ra mối tương quan giữa A, B, C và từ đó có các suy luận A1, B1, C1 và đi tới kết luận X.
Dạng tư duy này thường được sử dụng và luyện tập thông qua việc giải bài tập lượng giác, logarit, các phương trình, hệ phương trình.
Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán từ giả thiết
2. Tư duy từ kết luận
Tư duy từ kết luận cũng là một trong những cách rèn luyện tư duy mà các em không nên bỏ qua. Với cách tư duy này, các em phải bắt đầu từ yêu cầu của bài toán, sau đó lật ngược lại xem mình cần những gì để giải được yêu cầu đó.
Ví dụ đề bài cho các dữ kiện A và yêu cầu tìm kết luận B. Để có được B, các em sẽ cần tìm qua các bước trung gian X, để có X lại cần có Y,.... và cuối cùng mới liên quan tới A.
Cách tư duy này thường gặp trong toán hình học không gian, những câu hỏi khó trong phần hình học của lớp 9.
3. Tìm cách giải
Áp dụng nhiều cách giải khác nhau khi giải các bài tập toán giúp các em rút ra được nhiều kinh nghiệm, phát triển khả năng tư duy toàn diện và khả năng sáng tạo. VIệc luôn tự tìm tòi những hướng khác nhau để giải quyết bài toán sẽ kích thích não bộ và buộc các em phải suy nghĩ và tư duy một cách thực chất chứ không thể áp dụng một cách máy móc theo những công thức. Điều này khiến các em có thể nắm rõ bản chất của từng công thức cũng như từng vấn đề. Đây là một trong những cách giúp các em rèn tư duy toán học hiệu quả.
Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán bằng phương pháp tìm cách giải
4. Nghiên cứu sâu bài toán
Nghiên cứu sâu bài toán giúp trẻ có thể nắm bắt được những vấn đề liên quan tới bài toán, nắm rõ được bản chất của vấn đề để từ đó có thể tìm ra hướng giải quyết bài toán, kích thích não bộ hoạt động để tư duy, và đó cũng là một trong những cách rèn luyện khả năng tư duy hiệu quả.
5. Ôn tập
Ôn tập hệ thống các kiến thức đã được tiếp thu ở trên lớp và áp dụng làm một số bài tập tương tự liên quan đến kiến thức đã học thường xuyên là một trong những cách hiệu quả giúp trẻ phát triển khả năng tư duy nhờ việc xâu chuỗi và ghi nhớ lại các kiến thức với nhau. Việc ôn tập các kiến thức này cần phải được thực hiện một cách thường xuyên vì mỗi lần ôn tập lại các kiến thức là một lần các em được củng cố lại kiến thức cũ giúp các em thêm một lần nhớ, phát triển khả năng tư duy qua việc liên hệ các kiến thức để giải quyết bài toán.
Ôn tập hằng ngày
6. Rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán phân tích ngược
Để có thể xử lý bất kỳ một bài toán nào trước hết các em cũng cần phải tìm cách tiếp cận bài toán để từ đó có thể tìm ra hướng giải quyết tối ưu nhất có thể. Tuy nhiên thay vì đi theo trật tự từ đầu đến cuối các em nên hình thành cho mình thói quen phân tích, tư duy ngược. Khả năng tư duy phân tích ngược là việc mà các em luôn đặt trong đầu câu hỏi tại sao đến các vấn đề liên quan tới bài toán, tức là bắt đầu đi từ dưới lên trên để từ đó có thể tìm kiếm, phân tích và tìm ra cách giải bài toán.
7. Sử dụng các giáo cụ trực quan
Sử dụng giáo cụ trực quan là một trong những phương pháp nổi bật tạo hứng thú học tập cho các em, phát triển tư duy logic bằng nhiều cách khác nhau, giúp các em nắm bắt nhanh những kiến thức một cách khoa học và chắc chắn.
Đặc biệt học toán qua bàn tính gảy là một trong những phương pháp sử dụng các giáo cụ trực quan giúp các em phát triển tư duy logic hiệu quả nhất. Việc học toán thông qua bàn tính gảy giúp các em vừa được làm và thực hành các bài toán từ đó kích thích não bộ hoạt động, phát triển tư duy một cách toàn diện nhất. Bên cạnh đó việc học toán thông qua bàn tính gảy còn giúp các em phát triển nhiều kỹ năng cần thiết khác phục vụ cho việc học và trong cuộc sống hàng ngày.
Sử dụng các giáo cụ trực quan
Hiện nay chương trình học toán tư duy với công cụ bàn tính gảy hiệu quả và uy tín nhất với chương trình “ Bàn tính và Số học trí tuệ UCMAS” độc quyền từ Malaysia đã có mặt tại thị trường Việt Nam
8. Học toán qua các trò chơi
Học toán thông qua một số trò chơi cũng là một trong những cách hay giúp các em phát triển tư duy logic hiệu quả hơn. Ngoài việc giúp các em thư giãn hiệu quả sau những giờ học căng thẳng mệt mỏi việc kết hợp học toán thông qua những trò chơi còn giúp khơi dậy niềm đam mê cùng khả năng khám phá môn toán một cách hoàn toàn tự nhiên của các em. Một trong những trò chơi mà các em có thể thực hiện như: đoán số, tạo hình,…
9. Phương pháp tự học toán hiệu quả
Tự học toán là một trong những phương pháp quan trọng để rèn luyện tư duy mà các em cũng không nên bỏ qua. Thông qua quá trình tự học, làm nhiều các bài tập, đọc thêm sách, tự tìm tòi cho mình những phương pháp giải toán hiệu quả sẽ giúp các em hình thành được khả năng phân tích và tư duy logic để tìm ra cách tiếp cận cùng cách xử lý bài toán tối ưu nhất. Đặc biệt với phương pháp tự học các em cũng sẽ nhớ vấn đề lâu hơn, hiểu sâu hơn các kiến thức và đặc biệt giúp các em biết được mình còn yếu và thiếu ở đâu để có thể bổ sung kiến thức kịp thời.
Trên đây là 9 phương pháp rèn luyện tư duy qua việc giải bài tập toán mà chúng tôi muốn giới thiệu với các bạn. Hy vọng với bài viết này các bậc phụ huynh sẽ có thêm những thông tin hữu ích giúp trẻ có thể rèn luyện khả năng tư duy một cách hiệu quả nhất.